Giá dầu tăng mạnh có thể đe dọa triển vọng hạ cánh mềm của Fed
02:09 20/09/2023

Fed đang phải đối mặt với một thách thức quen thuộc khi cố gắng đưa nền kinh tế vào công cuộc hạ cánh mềm: giá dầu tăng.

Chi phí năng lượng tăng mạnh khiến cho nước Mỹ rơi vào suy thoái vào giữa những năm 1970, cũng như đầu những năm 1980 và 1990, khi chúng đẩy lạm phát lên cao và làm mất sức mua của người tiêu dùng.

Dưới sự cắt giảm nguồn cung của Ả Rập Saudi và Nga, giá dầu đã tăng gần 30% kể từ tháng 6, với giá dầu thô của Mỹ đạt mức 91 USD/thùng. Mặc dù vẫn thấp hơn nhiều so với mức cao nhất năm 2022, nhưng mức tăng mới đây đã gây ra nhiều rủi ro khi Fed tìm cách đưa lạm phát trở lại mục tiêu 2% mà không gây ra suy thoái kinh tế.

Ông Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng tại Moody's Analytics, cho biết: “Việc giá dầu tăng cao là mối lo lắng hàng đầu của chúng tôi vào thời điểm hiện tại. Bất kỳ mức giá trên 100 USD trong một thời gian dài cũng có thể gây nhiều bất lợi.”

Sau khi tăng lãi suất hơn 5 điểm phần trăm trong 18 tháng qua, Chủ tịch Fed Jerome Powell và các quan chức Fed được cho là sẽ giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp tuần này.

Những cú sốc về nguồn cung như giá dầu leo thang khiến Fed rơi vào tình thế khó khăn khi chúng đồng thời thúc đẩy lạm phát và kiềm chế tăng trưởng kinh tế, các nhà hoạch định chính sách khi này không chắc chắn về việc nên thắt chặt hay nới lỏng chính sách tiền tệ để ứng phó.

Đây là vấn đề nhức nhối hơn bao giờ hết khi Fed tranh luận liệu có nên tăng lãi suất cơ bản một lần nữa trong năm nay hay không trước khi tạm dừng trong một thời gian dài.

Thông thường, Fed có xu hướng đánh giá thấp tác động của giá dầu với lạm phát một cách tạm thời. Đó là một trong những lý do tại sao các quan chức tập trung vào lạm phát lõi - loại bỏ chi phí năng lượng và thực phẩm dễ biến động - khi vạch ra chính sách tiền tệ.

Trong tháng 8, giá tiêu dùng đã tăng 0.6%, mức tăng hàng tháng nhanh nhất trong hơn một năm. Chi phí xăng cao hơn chiếm hơn một nửa mức tăng đó. Ngược lại, lạm phát lõi tăng 0.3%.

“Fed sẽ xem xét cú sốc này,” nhà kinh tế trưởng Hoa Kỳ của Morgan Stanley, Ellen Zentner và nhóm của bà cho biết trong một thông báo ngày 13/9 gửi khách hàng. Họ cho biết, sự cản trở chi tiêu thậm chí có thể được coi là một diễn biến đáng hoan nghênh vì nó xảy ra vào thời điểm mà tốc độ tăng trưởng đang diễn ra mạnh mẽ hơn Fed dự kiến.

Sự cảnh giác cao độ

Các nhà hoạch định chính sách sẽ cảnh giác cao độ về kỳ vọng lạm phát tăng cao do giá xăng dầu tăng với lo ngại điều đó có thể dẫn đến giá tăng trên diện rộng.

Cho đến nay điều đó vẫn không xảy ra. Thay vào đó, kỳ vọng lạm phát của người tiêu dùng Mỹ đã giảm vào đầu tháng 9, xuống mức thấp nhất trong hơn hai năm.

Theo ông Michelle Meyer, nhà kinh tế trưởng Hoa Kỳ tại Viện Kinh tế Mastercard, thậm chí còn có những dấu hiệu cho thấy người tiêu dùng đã trở nên khôn ngoan hơn trong việc mua hàng, chờ đợi các đợt giảm giá và khuyến mãi trước khi mua.

Ông cũng nói thêm: “Nó gần như phù hợp với tâm lý giảm phát, vốn rất phổ biến trước đại dịch’’.

Tuy nhiên, một số người theo dõi Fed nghi ngờ tác động lên lạm phát có thể sẽ không tích cực như vậy.

Bà Lindsey Piegza, nhà kinh tế trưởng của Stifel Financial Corp, cho biết: “Chi phí năng lượng là một trong những vấn đề lớn nhất mà Fed đang phải đối mặt hiện nay. Điều này có thể gây ra sự đảo ngược đáng kể về lạm phát chung, buộc Fed phải hành động quyết liệt hơn”.
Trong khi đó, giá dầu tăng gây thêm nhiều trở ngại với tăng trưởng kinh tế, với bảng cân đối kế toán của người tiêu dùng đang có dấu hiệu xấu khi các khoản thanh toán lãi vay lớn hơn chi tiêu.

Theo các nhà nghiên cứu tại Fed San Francisco, số tiền tiết kiệm mà các hộ gia đình tích lũy được trong thời kỳ đại dịch có thể sẽ cạn kiệt trong quý này, và tình trạng nợ quá hạn thẻ tín dụng đang gia tăng, do chúng vẫn thấp hơn nhiều so với mức trước đại dịch. Việc cấp lại các khoản thanh toán khoản vay sinh viên vào tháng 10 có thể cũng sẽ hạn chế chi tiêu.

Giá dầu tăng cao ảnh hưởng tới rất nhiều thứ. Francisco Blanch, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu hàng hóa tại BofA nói rằng Ả Rập Saudi sẽ trở nên thận trọng hơn trong việc đẩy giá tăng trên 100 USD/thùng vì sẽ kéo thu nhu cầu ảm đạm.

Nhưng việc thị trường điều chỉnh có thể không dễ dàng. Cơ quan Năng lượng Quốc tế cho biết ngay cả khi Ả Rập Saudi và Nga nới lỏng hạn chế nguồn cung vào đầu năm 2024, tồn kho dầu sẽ cạn kiệt nghiêm trọng, khiến giá dễ bị sốc.

Dự trữ Dầu khí Chiến lược của Hoa Kỳ cũng đã cạn kiệt sau khi Nga tấn công Ukraine, tức Washington hiện có ít nguồn cung hơn để chống lại sự tăng giá đột ngột. Điều đó khiến các quan chức chính phủ và các nhà đầu tư đều hy vọng giá dầu sẽ sớm giảm.

“Tôi kỳ vọng rằng tình hình sẽ ổn định, tuy nhiên chúng tôi vẫn sẽ để mắt tới điều đó”, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen cho biết hôm thứ Hai trong một cuộc phỏng vấn trên CNBC.

Bài viết liên quan

Giá dầu tăng mạnh có thể đe dọa triển vọng hạ cánh mềm của Fed
Giá vàng hôm nay 17/10: Vàng miếng SJC 'làm ngơ' trước đà tăng chóng mặt của giá vàng thế giới Thị trường vàng thế giới tiếp tục tăng mạnh bám sát mức cao kỷ lục. Giá vàng miếng SJC được duy trì ở mức mua vào 84 triệu đồng/lượng và bán ra 86 triệu đồng như hôm qua.
Giá dầu tăng mạnh có thể đe dọa triển vọng hạ cánh mềm của Fed
Giá vàng hôm nay 14/10: Khi lực cầu trú ẩn an toàn đối đầu với sức mạnh đồng USD, điều gì sẽ thắng thế? Giá vàng thế giới đang được hỗ trợ mạnh bởi lực cầu trú ẩn an toàn, nhưng một số chuyên gia cho rằng, kim loại quý này có thể sẽ giảm sâu bởi áp lực từ sức mạnh của đồng bạc xanh và lợi suất trái phiếu. Trong nước, giá vàng SJC duy trì ổn định quanh ngưỡng 84 triệu đồng/lượng.
Giá dầu tăng mạnh có thể đe dọa triển vọng hạ cánh mềm của Fed
Giá vàng tăng sau khi dữ liệu ủng hộ khả năng Fed giảm lãi suất Giá vàng tăng vọt vào thứ Sáu sau khi các dữ liệu gần đây ủng hộ kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng tới. Các nhà đầu tư hiện đang chờ đợi báo cáo PPI của Mỹ để đánh giá chính xác hơn về triển vọng thị trường.
Giá dầu tăng mạnh có thể đe dọa triển vọng hạ cánh mềm của Fed
Biên bản cuộc họp FOMC tháng 9: Các quan chức Fed bất đồng về mức cắt giảm lãi suất Theo biên bản được công bố vào hôm thứ Tư, các quan chức Fed tại cuộc họp tháng 9 đã nhất trí về việc cắt giảm lãi suất, nhưng không chắc chắn về mức cắt giảm nên thực hiện, sau cùng họ quyết định giảm 0.5 điểm phần trăm nhằm đảm bảo cân bằng giữa tình hình lạm phát và sự suy yếu của thị trường lao động.
Giá dầu tăng mạnh có thể đe dọa triển vọng hạ cánh mềm của Fed
Giá vàng lao dốc trước thềm công bố dữ liệu CPI Giá vàng ghi nhận 6 phiên giảm giá liên tiếp, khi các nhà đầu tư chờ đợi dữ liệu lạm phát Mỹ - yếu tố có thể định hình chính sách nới lỏng tiền tệ của Fed trong những tháng tới.
Giá dầu tăng mạnh có thể đe dọa triển vọng hạ cánh mềm của Fed
Giá vàng hôm nay 09/10: Vàng thế giới mở rộng "sắc đỏ", vàng trong nước giữ vững mức cao mới đạt được Thị trường vàng thế giới đang chịu áp lực từ dữ liệu kinh tế Mỹ tích cực và USD mạnh lên nhưng vẫn được hỗ trợ bởi nhu cầu tài sản trú ẩn an toàn do bất ổn địa chính trị.
Giá dầu tăng mạnh có thể đe dọa triển vọng hạ cánh mềm của Fed
Khi "thuốc" không có tác dụng: Vì sao lợi suất Trái phiếu Chính phủ tiếp tục tăng sau đợt hạ lãi suất mạnh tay của Fed? Ngày 18 tháng 9 năm 2024, các trang tin tài chính đồng loạt đưa tin Fed đã hạ lãi suất quỹ liên bang 50 bps. Thoạt đầu, có thể nghĩ rằng một nhà giao dịch nắm được thông tin này trước vài ngày sẽ tức tốc mua vào trái phiếu và háo hức chờ đợi khoản lợi nhuận sắp đến. Tuy nhiên, trong trường hợp này, thông tin nội gián lại trở thành một con dao hai lưỡi.
Giá dầu tăng mạnh có thể đe dọa triển vọng hạ cánh mềm của Fed
Giá vàng hôm nay 07/10: Vàng thế giới tạm nghỉ, vàng trong nước vẫn giữ vững ở mức cao Vàng thế giới trong ngắn hạn có thể sẽ bị mắc kẹt giữa kỳ vọng lãi suất và lực cầu trú ẩn do lo ngại tình hình leo thang tại Trung Đông. Trong nước giá vàng SJC vẫn duy trì ổn định ở mức cao.